Do Xingú, da Amazônia, uma mensagem do povo Kayapó, ao governo brasileiro e os povos do mundo inteiro
O Cacique Raoni, assinando o manifesto do povo Kayapó.© Andre Vilela d'Elia
MANIFESTO DO POVO KAYAPÓ - Aldeia Kokraimoro, 05 de junho de 2013.
Nós, 400 caciques e lideranças Mebengôkre/Kayapó de todas as aldeias das Terras IndígenasKayapó, Menkragnoti, Badjonkôre, Baú, Capoto/Jarinã, Xicrin do Catete, Panará e LasCasas, localizadas nos estados do Pará e Mato Grosso, com apoio dos caciques do povoTapayuna e Juruna, também do estado Mato Grosso, juntos estivemos reunidos na AldeiaKokraimoro-PA, margem direita do rio Xingu, entre os dias 03 a 05 de junho de 2013.
Comunicamos ao governo brasileiro e a sociedade que repudiamos os planos do GovernoFederal e do Congresso para diminuir os nossos direitos tradicionais e direitos sobre nossasterras e seus recursos naturais.
A PEC 215 que transfere do poder executivo ao Congresso Nacional a aprovação dedemarcação e ratificação das Terras Indígenas já homologadas é uma afronta aos nossosdireitos. Dizem que as referidas demarcações seriam participativas e democráticas, massabemos que esta proposta é uma estratégia clara da bancada ruralista para não demarcar asTerras Indígenas e diminuir os tamanhos das nossas terras já demarcadas e homologadas.
A PORTARIA 303 expedida pela Advocacia Geral da União viola os nossos direitos sobreos territórios tradicionais que ocupamos e seus recursos naturais. Também infringe os nossosdireitos de consulta livre, prévia, informada e participativa, quando o governo quer implantarempreendimentos que impactam direta e indiretamente nosso povo, nossa cultura e nossoterritório. Lembramos que este direito é garantido também pela Convenção 169 daOrganização Internacional do Trabalho, ratificada pelo governo brasileiro. O Projeto de Lei 1610/96 que está em tramitação no Congresso Nacional tem como propostaa autorização para entrada de empresas mineradoras em nossas terras sem respeitar nossasopiniões e decisões. Não vamos aceitar mineração em nossas Terras.
O Governo e o Congresso precisam respeitar os artigos 231 e 232 da Constituição, quegarantem nossos direitos. Exigimos a anulação de todas as portarias, decretos, PL’s e PEC’sque ameaçam e prejudicam os povos indígenas. Nós queremos que a Constituição Federal,que ajudamos a construir, permaneça como está escrita desde 1988. Está escrito que ousufruto exclusivo das riquezas naturais do solo, do rio, da floresta dentro das TerrasIndígenas é dos indígenas e não dos brancos.
Não aceitamos arrendamento de nossas terras pro branco encher de gado e de soja, comoquer a PEC 237/13 que autoriza arrendamento de pasto em Terra Indígena para fazendeiro eempresas de agronegócio.
Não aceitamos que as forças armadas invadam nosso território sem a nossa autorização,como prevê o Decreto nº 7.957/2013. O que aconteceu com nosso parente Munduruku,assassinado pelo Estado brasileiro, é uma vergonha inaceitável que não pode se repetir nuncamais.
Nós queremos uma FUNAI fortalecida, que trabalhe do lado dos Povos Indígenas e não paraos interesses do Governo, grupos políticos, das grandes empresas e dos ruralistas.
Nós Mebengôkre, caciques, lideranças, guerreiros e todas as nossas comunidades, desde oinicio não aceitamos a construção de Belo Monte, nem de nenhum outro barramento noXingu, pois enfraquece nosso povo. Podem ter certeza que não vamos parar de lutar.
O Brasil tem uma dívida histórica conosco, povos indígenas, que nunca será paga. Nãoestamos cobrando isso, apenas queremos que nossos direitos escritos Constituição Federal de1988 sejam respeitados. Nós somos os primeiros donos dessa terra que se chama Brasil,portanto continuaremos defendendo nossa terra, nossos povos e nossos direitos.
O Governo precisa se preocupar com a pobreza no Brasil, fazer leis para melhorar a saúde, acabar com a violência, a corrupção, com o trafico de drogas e tudo de ruim que esta prejudicando a sociedade brasileira, e deixem os indígenas viverem em paz em suas terras!
Não reconhecemos como nossos representantes a Presidenta da Republica Dilma Rouseff eos deputados e senadores que estão no congresso, e nem os que ocupam as comissões e subcomissõesestratégicas, decidindo sobre os nossos direitos, como a subcomissão dedemarcações de Terras Indígenas. A demarcação de Terras Indígenas tem de continuar comoatribuição do poder Executivo.
Não estamos somente preocupamos com nós e nossas terras, mas também com os nossosparentes que ainda estão isolados. Não aceitaremos que estes sejam contatados.
Se não temos representantes no Congresso, vamos mobilizar nossos parentes Kayapó eoutros parentes de luta para mostrar para a sociedade nossa mensagem: não vamos aceitar adiminuição dos nossos direitos e nossas terras e vamos lutar da nossa maneira, parandoestradas, ocupando canteiros de obras, acionado o Ministério Público e o SupremoTribunal Federal, articulando com o movimento indígena e a sociedade civil.
Nome |
Aldeia |
Ropni Metuktire |
Metuktire |
Barabat Kayapó |
Kokraimôr |
Akjaboro Kayapó |
Moxkarakô |
Mekaronti Txukarramãe |
Metuktire |
Tuíre Kayapó |
Kapran Krére |
Yabuti Metuktire |
Metuktire |
Nhongore Kayapó |
Kubenkokre |
Ytumti Kayapó |
Kubenkokre |
Nhaket Kayapó |
Kubenkokre |
Paiakan Kayapó |
Krenhedjá |
Puiú Txukarramãe |
Kremoro |
Kubeí Kayapó |
Gorotire |
Panhtyk Kayapó |
Kubenkrankei |
Rotká Kayapó |
Kubenkrankei |
Pykatire Kayapó |
Kendjam |
Djyti Kayapó |
Kendjam |
Krwyt Kayapó |
A`Ukre |
Kaket Kayapó |
A´Ukre |
Karapere Kayapó |
Pykararankre |
Kaxoká Kayapó |
Pykararankre |
Romi Kayapó |
Kikretum |
Ireô Kayapó |
Irãrãndjare |
Akijaboro Kayapó |
Kawatire |
Takakpê Kayapó |
Rikaró |
Moipá Kayapó |
Moikarakô |
Jatire Kayapó |
Moikarakô |
Kôkti Kayapó |
Tepdjaiti |
Mokrã Kayapó |
Apexti |
Tabô Kayapó |
Las Casas |
Takakroti Kayapó |
Las Casas |
Bekrê Kayapó |
Pykany |
Ropkrã Kayapó |
Pykany |
Panhti Kayapó |
Pykany |
Takaknhgri Kayapó |
Ngomenhti |
Ngôtyk Kayapó |
Kriny |
Porekrô Kayapó |
Kriny |
Tomeikwá Kayapó |
Pyngraitire |
Bebaiti Kayapó |
Kranhkrô |
Tepói Kayapó |
Kokokuedjã |
Mrô-Ô Kayapó |
Turedjan |
Kupatô Kayapó |
Turedjan |
Ireô Kayapó |
Baú |
Kokodjyryti Kayapó |
Kawatum |
Kadjy-Re Kayapó |
Krimexti |
Beptok Metuktire |
Metuktire |
Pawaiti Metuktire |
Piaraçu |
Mankaiwa Menkragnoti |
Kakamkuben |
Mikim Kayapó |
Piôkrotikô |
Makei-Í Mekragnoti |
Kororoti |
Bepkraô Metuktire |
Bytire |
Kue-Y Kayapó |
Kamaú |
Takakdjamti Mekragnoti |
Môpkrôre |
Paulo Juruna |
Kapotninhore |
Pidjôbára Mekragnotire |
Omeikrankum |
Bemaiti Kayapó |
Pykatô |
Amioti Kayapó |
Ladeira |
Bâkae Metuktire |
Kromare |
Tomeikwá Kayapó |
Pyngraitire |
Tarepa Juruna |
Pakaya |
Djomy Kayapó |
Kawatire |
Bepnhoti Kayapó |
Assoc. Floresta Protegida |
Beptori Kayapó |
Assoc. Floresta Protegida |
Oro Muturua |
Assoc. Floresta Protegida |
Kokoró Mekrangnoti |
Instituto Kabu |
Anhiê Kayapó |
Instituto Kabu |
Dotô Takak-Íre |
Instituto Kabu |
Bepró Metuktire |
Instituto Raoni |
Patxon Metuktire |
Instituto Raoni |
Katamti Kayapó |
Tepdjaiti |
Bepnhimôr Kayapó |
Ngomenhti |
Mytkatur Kayapó |
Kedjerekrã |
Tonkrã Kayapó |
Kriny |
Yakauwa Juruna |
Pakaya |
Yamaiku Juruna |
Pakaya |
Kumanu Juruna |
Pakaya |
Koptere Kayapó |
Baú |
Mydjer Mekrangnotire |
Baú |
Beptopup Mekrangnotire |
Kawatum |
Bepoió Kayapó |
Krimexti |
Imár Kayapó |
Kubenkokre |
Kokokranryti Metuktire |
Metuktire |
Kiabieti Metuktire |
Piaraçu |
Patkare Metuktire |
Piaraçu |
Manteio Metuktire |
Piaraçu |
Matmare Metuktire |
Piaraçu |
Bekrô Metuktire |
Kremoro |
Ngutô Metuktire |
Piaraçu |
Norotire Mekrangnotire |
Kakamkuben |
Kwyryti Mekrangnotire |
Kakamkuben |
Mronhore Kayapó |
Kubenkrankei |
Kaikware Kayapó |
Moikarakô |
Dukre Kayapó |
Moikarakô |
Bekwyaitu Kayapó |
Moikarakô |
Bepdja Kayapó |
Moikarakô |
Bepunu Kayapó |
Moikarakô |
Pawire Kayapó |
Moikarakô |
Kabakran Kayapó |
A´Ukre |
Bengoti Kayapó |
A´Ukre |
Pijaum Kayapó |
Kikretum |
Kongri Kayapó |
Kikretum |
Pátdjati Kayapó |
Ladeira |
Takaktô Kayapó |
Kapran Krere |
Kangôxu Kayapó |
Kapran Krere |
Bepngri Kayapó |
Momokre |
Maini Kayapó |
Piôkrotikô |
Betikré Kayapó |
Piôkrotikô |
Tekretá Kayapó |
Turedjan |
Kukonhnokatok Kayapó |
Turedjan |
Nhikanh Kayapó |
Moidjam |
Beti Mekrangnotire |
Kakamkubem |
Bepkototi Mekrangnotire |
Kororoti |
Nókaeire Kayapó |
Kakamkuben |
Totokwoi Metuktire |
Jatobá |
Bengrai Tapayuna Tapayuna |
Kameretikô |
Kroti Tapayuna Tapayuna |
Kameretikô |
Kapote Mekragnoti |
Omeikrankum |
TakakaraMetuktire |
Kretire |
Bekrê Kayapó |
Pykany |
Ropkrã Kayapó |
Pykany |
Panhti Kayapó |
Pykany |
Okryt Kayapó |
Pykany |
Krwapreti Kayapó |
Pykany |
Kokobá Kayapó |
Pykany |
Djore Kayapó |
Pykany |
Ykaroro Mekrangnotire |
Kubenkokre |
Betoti Mekrangnotire |
Kubenkokre |
Kokoxaiti Mekrangnotire |
Kubenkokre |
Bepiêt Mekrangnotire |
Kubenkokre |
Oirop Mekrangnotire |
Kubenkokre |
Bep Proti Mekrangnotire |
Kubenkokre |
Takaktô Mekragnoti |
Kubenkokre |
Nomá Mekrangnotire |
Kubenkokre |
Nhere Mekrangnotire |
Kubenkokre |
Kuat Mekrangnotire |
Kubenkokre |
Y Íre Mekrangnotire |
Kubenkokre |
Ire-Ô Kayapó |
Kubenkokre |
Motere Kayapó |
Kamaú |
Takakpê Kayapó |
Pyngraitire |
Bebyry Kayapó |
Apexti |
Djokrô Kayapó |
Kendjam |
Ynhire Kayapó |
Kendjam |
Kadjatnhoro Kayapó |
Pykararankre |
Kangri Kayapó |
Pykararankre |
Omre Kayapó |
Rikaró |
Baykajyr Kayapó |
Kremaiti |
Totnhô Kayapó |
Kremaiti |
Yode Kayapó |
Gorotire |
Akroêtyk Kayapó |
Ladeira |
Kudjek Kayapó |
Ladeira |
Patom Kayapó |
Ngomenhti |
Bepkrwa Atydjare Kayapó |
Ngomenhti |
Ireká Kayapó |
Kokraimôr |
Kokopiêti Kayapó |
Kokraimôr |
Kokokinhti Kayapó |
Kokraimôr |
Bepnhoti Kayapó |
Kokraimôr |
Panhtokti Kayapó |
Kokraimôr |
Panhmy Kayapó |
Kokraimôr |
Mrynati Kayapó |
Kokraimôr |
Bekwynhmró Kayapó |
Kokraimôr |
Ngrenh-Ê Kayapó |
Kokraimôr |
Bekwynhkrã Kayapó |
Kokraimôr |
Takakngri Kayapó |
Kokraimôr |
Pytykre Kayapó |
Kokraimôr |
Panhpunu Kayapó |
Kokraimôr |
Irenó Kayapó |
Kokraimôr |
Bekanhê Kayapó |
Kokraimôr |
Bepkum Kayapó |
Kokraimôr |
Bep Pydji Kayapó |
Kokraimõr |
Beptonh Kayapó |
Kokraimôr |
Kranhtum Kayapó |
Kokraimôr |
Tatajêre Kayapó |
Kokraimõr |
Moipá Kayapó |
Kokraimôr |
Pidjôy Kayapó |
Kokraimôr |
Bepryti Kayapó |
Kokraimôr |
Beptytire Kayapó |
Kokraimôr |
Takakti Kayapó |
Kokraimôr |
Irenhê Kayapó |
Kokraimôr |
Takak-Ê Kayapó |
Kokraimôr |
Mróre Kayapò |
Kokraimôr |
Piykôre Kayapó |
Kokraimôr |
Takakmakoro Kayapó |
Kokraimór |
Nheti Kayapó |
Kokraimôr |
Bariý Kayapó |
Kokraimôr |
Ropni Kayapó |
Kokraimôr |
Bekwynhkajkepti Kayapó |
Kokraimôr |
Tyryry Kayapó |
Kokraimôr |
Kokongri Kayapó |
Kokraimôr |
Wany Kayapó |
Kokraimôr |
Panhtekre Kayapò |
Kokraimôr |
Ngrenhma Kayapó |
Kokraimôr |
Nhakangare Kayapó |
Kokraimôr |
Iredjam Kayapó |
Kokraimôr |
Irekrim Kayapó |
Kokraimôr |
Nhakjaumti Kayapó |
Kokraimôr |
Ireky Kayapó |
Kokraimôr |
Kaêre Kayapó |
Kokraimôr |
Ireô Kayapó |
Kokraimôr |
Bekwynhdjam Kayapó |
Kokraimôr |
Takaknap Kayapó |
Kokraimôr |
Rwytkare Kayapó |
Kokraimôr |
Irekabô Kayapó |
Kokraimôr |
Kaprõt Kayapó |
Kokraimôr |
Akaxkrã Kayapó |
Kokraimôr |
Bebô Kayapó |
Kokraimôr |
Mokrã Kayapó |
Kokraimôr |
Bepkarõ Kayapó |
Kokraimôr |
Pereti Kayapó |
Kokraimôr |
Irepá Kayapó |
Kokraimôr |
Tuíre Kayapó |
Kokraimôr |
Kokonap Kayapó |
Kokraimôr |
Kokoryti Kayapó |
Kokraimôr |
Ôro Kayapó |
Kokraimôr |
Bekwynhkamrô Kayapó |
Kokraimôr |
Menhmyre Kayapó |
Kokraimôr |
Djokrô Kayapó |
Kokraimôr |
Mrynhô Kayapó |
Kokraimôr |
Bepkadjônht Kayapó |
Kokraimôr |
Bepmajti Kayapó |
Kokraimôr |
Betire Kayapó |
Kokraimôr |
Kenti Kayapó |
Kokraimôr |
Tom-Ere Kayapó |
Kokraimôr |
Beprere Kayapó |
Kokraimôr |
Krwakukre Kayapó |
Kokraimôr |
Ngrenhkadjar Kayapó |
Kokraimôr |
Bati Kayapó |
Kokraimôr |
Bepkrajpó Kayapó |
Kokraimôr |
Bebim Kayapó |
Kokraimôr |
Takakdjam Kayapó |
Kokraimôr |
Kapôte Kayapó |
Kokraimôr |
Bepkarõ Kayapó |
Kokraimôr |
Beptok Kayapó |
Kokraimôr |
Bebati Kayapó |
Kokraimôr |
Kopre Kayapó |
Kokraimôr |
Bepnhironhti Kayapó |
Kokraimôr |
Ngõbãm Kayapó |
Kokraimôr |
Pyté Kayapó |
Kokraimôr |
Bepkra Wai Gavião |
Kokraimôr |
Bepôre Kayapó |
Kokraimôr |
Kokokumen Kayapó |
Kokraimôr |
Bekwynhpoi Kayapó |
Kokraimôr |
Nhgrenhê Kayapó |
Kokraimôr |
Nhaktum Kayapó |
Kokraimôr |
Nhgrenhrax Kayapó |
Kokraimôr |
Totore Kayapó |
Kokraimôr |
Irekakô Kayapó |
Kokraimôr |
Kokotô Kayapó |
Kokraimôr |
Koko-Í Kayapó |
Kokraimôr |
Irekratô Kayapó |
Kokraimôr |
Kangodjy Kayapó |
Kokraimôr |
Krwynhê Kayapó |
Kokraimôr |
Ireôti Kayapó |
Kokraimôr |
Bõni Kayapó |
Kokraimôr |
Katemare Kayapó |
Kokraimôr |
Angádjá Kayapó |
Kokraimôr |
Nhgrenhpykô Kayapó |
Kokraimôr |
Bekwynhok Kayapó |
Kokraimôr |
Irey Kayapó |
Kokraimôr |
Kokokamrôti Kayapó |
Kokraimôr |
Nhgrenhkapyre Kayapó |
Kokraimôr |
Kaibeti Kayapó |
Kokraimôr |
Nhgrenhbox Kayapó |
Kokraimôr |
Irenõro Kayapó |
Kokraimôr |
Ireôti Kayapó |
Kokraimôr |
Nhak-Í Kayapó |
Kokraimôr |
Bekwynhmoroti Kayapó |
Kokraimôr |
Mopká Kayapó |
Kokraimôr |
Kokotum Kayapó |
Kokraimôr |
Bekwynhkrikrit Kayapó |
Kokraimôr |
Tekaiyr Kayapó |
Kokraimôr |
Bepdja Kayapó |
Kokraimôr |
Matmare Kayapó |
Kokraimôr |
Nhakti Kayapó |
Kokraimôr |
Krwanore Xikrim |
Kokraimôr |
Nhakin Kayapó |
Kokraimôr |
Nhakmy Kayapó |
Kokraimôr |
Nhgrenhwaryti Kayapó |
Kokraimôr |